Dossier Het stikstofprobleem — 14
Loop het met een sisser af?
[6 april 2020] De coronacrisis heeft enige tijd onze aandacht gehad. Sinds ons vorige bericht van 21 februari blijkt er echter op het terrein van het stikstofprobleem het nodige gebeurd.
Op 2 maart kwam het Mesdag-Zuivelfonds met het bericht dat het rekenmoel een bug zou kennen en dat daarom de berekeningen door het Mesdag-Zuivelfonds een foute uitkomst hadden gegeven. Verder stelde men dat men deze fout niet had kunnen voorzien. De berekeningen zouden opnieuw en nu op de correcte wijze worden uitgevoerd. Het zwartepieten was begonnen.
Aardig is in haar bericht ook dat het Mesdag-Zuivelfonds nog met het volgende kwam: 'Mesdagfonds vindt dat rekenmodellen en datasets van de overheid transparant, controleerbaar en reproduceerbaar moeten zijn, conform de wetenschappelijke spelregels die voor iedereen gelden.' Daar hebben ze gelijk in, maar ze gedragen zich zelf helaas niet zo. Een fatsoenlijke rapportage hoort daar namelijk ook bij en zie die verschijnt op 30 maart [zie onder] maar weer anders dan oorspronkelijk beoogd.
Op 3 maart was er én overleg tussen het Mesdag-Zuivelfonds en het RIVM én kwam het RIVM (opnieuw) met een reactie op de resultaten van het Mesdag-Zuivelfonds. Het RIVM wijst daarin op de fouten die door het Mesdag-Zuivelfonds zijn gemaakt. Wat de consequeties daarvan zijn, blijft onduidelijk. Er staat alleen: 'Wat het exacte effect met name op de herkomst van depositie is kan alleen met een herberekening vastgesteld worden.' Misschien begrijpelijk, maar het verdient niet de schoonheidsprijs. Tot slot meent het RIVM dat de fout die het Mesdag-Zuivelfonds bij de allereerste berekening heeft gemaakt, vermeden had kunnen worden als de meegeleverde documentatie goed was bestudeerd. Dus al weer zwartepieten. [Temeer daar het Mesdag-Zuivelfonds in het rapport van 30 maart (zie onder) meldt dat het van mening is dat dat niet klopt]
Het is inmiddels 30 maart en dan komt er eindelijk een rapport van het Mesdag-Zuivelfonds 'Stikstof in een verstikkend politiek debat' door Geesje Rotgers en Richard. Zijlstra. Het is echter niet het rapport waarin wordt aangetoond wat en waar het RIVM in de fout is gegaan. Dat kan ook niet, want er is bij de berekeningen door het Mesdag-Zuivelfonds iets fout gegaan [zie bij 2 maart]. Op basis van de hernieuwd uitgevoerde berekeningen komt men nu uit op 35% als bijdrage van de agrarische sector aan de stikstofdepositie op Natura-2000-gebieden. Het RIVM zit inmiddels op 41%, terwijl het daarvoor 45% was. Hoewel dit laatste door het RIVM wordt uitgelegd, is het toch ongelukkkig. Wel geeft het RIVM en passant toe dat er een fout is gemaakt, want: 'In een eerdere berekening was dit percentage hoger (45%), vanwege een onjuiste middeling van de gegevens over ongeveer 100 deelsectoren en 255.000 rekenpunten. De onderliggende data zijn onveranderd.' En ook het beeld van de relatieve bijdrage per sector blijft gelijk.' Vooral de laatste zin is onbegrijpelijk. De argeloze toeschouwer zou licht het idee krijgen dat er maar wat wordt aangerommeld, ten koste van de agrarische sector. Dat is natuurlijk niet zo, maar verwarring is gauw gezaaid.
De reactie van het RIVM komt op 2 april. Het RIVM wijst in de reactie op de 'fout' die het Mesdag-Zuivelfonds zou hebben gemaakt: grote watergebieden zijn meegenomen in de berekeningen. Dat zou niet moeten, omdat deze niet stikstofgevoelig zijn.
Op 3 april komt het Mesdag-Zuivelfonds weer met bericht, omdat in de media gesuggereerd zou zijn dat RIVM en het Mesdag-Zuivelfonds nu op een lijn zitten, dat wil zeggen met dezelfde percentages voor de bijdrage van de agrarische sector komen. Dat is helemaal verkeerd gevallen bij het Mesdag-Zuivelfonds. Vervolgens wijdt men uit over niet relevante zaken. Tot slot meent men: 'het betreffen berekende waarden. Het model werd nooit gevalideerd met depositiemetingen.' Dat klopt niet en dat met de metingen die het Mesdag-Zuivelfonds laat verrichten, zak men ook niet verder komen. De uitspraak 'Pas als de meetuitkomsten bekend zijn, kunnen conclusies worden getrokken over de juistheid van de berekende cijfers.' zal een illusie blijken, al was het maar om het simpele feit dat men bij de proefopzet atmosferisch-chemische feiten meent te kunnen negeren.
